İbrahim Kaboğlu İbrahim Kaboğlu
Yerel seçimlere dört ay kala TÜRKİYE CUMHURİYETİ DEMOKRATİK BİR HUKUK DEVLETİDİR (md.2) kuralı bağlamında başlıca dört sorun öne çıkıyor: “Demokratik” sıfatının kapsamı, “Devlet başkanı”nın konumu, demokratik toplum ve demokratik muhalefetin izleyeceği yol ve yöntem. DEMOKRASİ KAPSAMI Demokratik Devlet, yasama ve yürütmenin yanısıra, yerel yönetimleri de kapsar. Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları (KKNMK) (md. 135) da aynı kapsamda ... Devamını Oku »
“SÖZDE-ANAYASACILIK”
24 Kasım 2023
Anayasacılık (constitutionnalisme), Anayasa’nın bağlayıcı özelliğinin kabul edilmesi ve ihlali durumunda yaptırım uygulanması demektir. Anayasa eğer herkesçe saygı görmüyorsa, ‘yalancı anayasacılık’ (pseudo-constitutionnalisme) vardır. Pseudo (Grekçe pseudés “yalancı”) sıfatı kullanılarak, Anayasacılık ve “yalancı” anayasacılık ayrımı yapılır. Anayasa yargısının etkisiz kılınması sonucu Anayasa hukukunda; sembolik anayasalaştırma ve sözde anayasalaştırma, anayasacılık olmadan anayasalar ve anayasal hayalet, ‘görünüşte ve ‘özgürlükçü olmayan’, ‘otoriter ve istismarcı’, ‘yapay ve kaçak’ anayasacılık kavramları ... Devamını Oku »
ANAYASA İHLALİ VE YOKLUK HALİ MEŞRULAŞTIRILAMAZ
22 Kasım 2023
Yargıtay 3. Ceza Dairesi’nin C. Atalay dosyasını dört ay bekletip, AYM’nin gündemine aldığı sırada kararını vermis olması, İstanbul 13. ACM, AYM kararının gereğini yapmak yerine dosyayı Yargıtay 3. Ceza Dairesine göndermesi, Başsavcılık “Anayasa mütalaası”! eşliğinde Daire’nin “uymama-suç duyursu ve TBMM’ye ihtar” metni yazması, Cumhur İttifakı’na mensup siyasilerin ve bürokratların “Anayasa ihlal” iradesini destekleyen açıklamaları, üstelik bütün bunların Cumhuriyet’in ikinci ... Devamını Oku »
DEMOKRASİ HEDEFİNE ODAKLANMAK
9 Kasım 2023
Öncelikle CHP Genel Başkanı Sayın Özgür Özel’i kutluyor ve içten başarılar diliyorum. “Çifte demokrasi sınavındaki CHP” (2 Kasım), ilk sınavdan başarılı çıktı. Parti yönetimi seçim yoluyla eldeğiştirdi (mikro); sırada, ülke ölçeğinde siyasal iktidarın eldeğiştirmesi (makro) var. Yerel yönetimlerde başarı, genel seçimlerin itici gücü olacak. Ulusal ölçekte başarı için anayasal demokrasi hedefi belirleyici olacak. Bu nedenle CHP, yürürlükteki anayasal kurgu içinde ... Devamını Oku »
Dışarıdan içeriye mektuplar: Hükümeti kim kaldırdı?
5 Kasım 2023
“Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti’ni ortadan kaldırmaya veya görevlerini yapmasına kısmen veya tamamen engellemeye teşebbüs suçu”, on yıldır kapatılıp açılan Gezi dosyalarında öne çıkan suçlama… Yargıtay 3. Ceza Dairesi de, Anayasa madde 14’ün yasama dokunulmazlığına ilişkin 83’üncü maddeye uygulanması gerektiği görüşünde bu kalıbı kullandı. Anayasa Mahkemesi’nin milletvekili dokunulmazlığı üzerine süreklilik taşıyan kararlarını hiçe sayarak kendini yasa koyucu ... Devamını Oku »
ÇİFTE DEMOKRASİ SINAVINDAKİ CHP
2 Kasım 2023
“Siyasi partiler, demokratik siyasal hayatın vazgeçilmez unsurlarıdır” (md.68/2) “Siyasi partilerin faaliyetleri, parti içi düzenlemeleri ve çalışmaları demokrasi ilkelerine uygun olur” (md.69/1). Bu hükümler, makro ve mikro demokrasinin Anayasal güvenceleri. Mikro demokrasi sürecini işletmeye çalışan CHP Kurultayı, makro demokrasi sınavında: 2017’de içi boşaltılan “demokratik hukuk devleti” normuna (md.2) uyumlu Anayasal düzenleme sınavı. 6 OK Cumhuriyet Anayasaları, CHP ilkelerinin çağdaş ve ... Devamını Oku »
Cumhuriyet ‘kurtarılabilir’ mi?
28 Ekim 2023
Cumhuriyetin nitelikleri: “Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk Devletidir” (Any., md.2). Cumhuriyet’in nitelikleri üç katmanlı bir anayasal yazım tarzını yansıtmakta: -Ana üçlü; demokratik, laik ve sosyal bir hukuk Devleti. -İkinci halka, ana üçlüyü belirleyen ... Devamını Oku »
FİLİSTİN’İN KENDİNİ BELİRLEME HAKKI
26 Ekim 2023
İnsan haklarının uluslararası ölçekte tanınması, 2. Dünya savaşından sonra gerçekleşti. Uluslararası insancıl hukuk, Cenevre sözleşmeleri çerçevesinde gelişti. Roma Antlaşması ile kurulan Uluslararası Ceza mahkemesi (UCM), şu üç suçu işleyenlerin yaptırıma tabi tutulması bakımından kayda değer: soykırım suçu (md.6), insanlığa karşı suç (md.7) ve savaş suçu (md.8). Halkların kendini belirleme hakkından uluslararası insancıl hukukun oluşumuna değin uluslararası hukuktaki gelişmelerde, Birleşmiş Milletler Örgütü (BMÖ) çalışmaları ... Devamını Oku »
“… MUTLAK İKTİDAR MUTLAKA ÇÜRÜTÜR”
19 Ekim 2023
“Power corrupts, absolute power corrupts absolutly”(L. Acton, 1852). Türkiye’de yaşanmakta olan tam da bu. Aslında son 150 yıllık evrim, Anayasa ihlalinin yaptırım sürecine bağlanması ve Anayasa Mahkemesi’nin kurulması ile sonuçlandı. Anayasa yaptırımı ve hesapverebilir yönetim, anayasacılık ile örtüşür. Bu anlamda Türkiye’nin 20. yüzyılı, anayasal kurumların oluştuğu ve oturduğu dönemdir. 21. Yüzyılda ise, anayasacılıktan uzaklaşma ve toptan çürüme arasında ... Devamını Oku »
CHP AÇTI, AKP KAPATABİLİR Mİ?
12 Ekim 2023
Cumhuriyet dönemi, ‘siyasal iktidarın serbest seçimler yoluyla eldeğiştirmesi’ (siyasal münavebe) açısından nasıl okunabilir? 14 MAYIS 1950 Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran ve yöneten CHP’nin çok partili sistem için 1924 ve 1930’da ortaya koyduğu irade, 1946’da gerçekleşti. Cumhuriyet’in 27. yılında iktidarı, TBMM’de çoğunluğu sağlayan Demokrat Parti’ye devretti. Serbest seçimler yoluyla barışçıl bir biçimde gerçekleşen siyasal münavebe, Dünya demokrasi tarihine ... Devamını Oku »