Aylık Arşiv: Ekim 2023

Cumhuriyet ‘kurtarılabilir’ mi?

Cumhuriyet ‘kurtarılabilir’ mi?

Cumhuriyetin nitelikleri: “Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk Devletidir” (Any., md.2). Cumhuriyet’in nitelikleri üç katmanlı bir anayasal yazım tarzını yansıtmakta: -Ana üçlü; demokratik, laik ve sosyal bir hukuk Devleti. -İkinci halka, ana üçlüyü belirleyen ... Devamını Oku »

FİLİSTİN’İN KENDİNİ BELİRLEME HAKKI

FİLİSTİN’İN KENDİNİ BELİRLEME HAKKI

İnsan haklarının uluslararası ölçekte tanınması, 2. Dünya savaşından sonra gerçekleşti. Uluslararası insancıl hukuk, Cenevre sözleşmeleri çerçevesinde gelişti. Roma Antlaşması  ile kurulan Uluslararası Ceza mahkemesi (UCM), şu üç suçu işleyenlerin yaptırıma tabi tutulması bakımından kayda değer: soykırım suçu (md.6), insanlığa karşı suç (md.7) ve savaş suçu (md.8). Halkların kendini belirleme hakkından uluslararası insancıl hukukun oluşumuna değin uluslararası hukuktaki gelişmelerde, Birleşmiş Milletler Örgütü (BMÖ)  çalışmaları ... Devamını Oku »

“… MUTLAK İKTİDAR MUTLAKA ÇÜRÜTÜR”

“… MUTLAK İKTİDAR MUTLAKA ÇÜRÜTÜR”

“Power corrupts, absolute power corrupts absolutly”(L. Acton, 1852). Türkiye’de yaşanmakta olan tam da bu. Aslında son 150 yıllık  evrim, Anayasa ihlalinin yaptırım sürecine bağlanması ve Anayasa Mahkemesi’nin kurulması ile sonuçlandı. Anayasa yaptırımı  ve hesapverebilir yönetim, anayasacılık ile örtüşür. Bu anlamda Türkiye’nin 20. yüzyılı, anayasal kurumların oluştuğu ve oturduğu dönemdir. 21. Yüzyılda ise, anayasacılıktan uzaklaşma ve  toptan çürüme arasında ... Devamını Oku »

CHP AÇTI, AKP KAPATABİLİR Mİ?

CHP AÇTI, AKP KAPATABİLİR Mİ?

Cumhuriyet dönemi, ‘siyasal iktidarın serbest seçimler yoluyla eldeğiştirmesi’ (siyasal münavebe) açısından nasıl okunabilir?   14 MAYIS 1950 Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran ve yöneten CHP’nin çok partili sistem için 1924 ve 1930’da ortaya koyduğu irade, 1946’da gerçekleşti. Cumhuriyet’in 27. yılında iktidarı, TBMM’de çoğunluğu sağlayan Demokrat Parti’ye devretti. Serbest seçimler yoluyla barışçıl bir biçimde gerçekleşen siyasal münavebe, Dünya demokrasi tarihine ... Devamını Oku »

ANAYASACILIK, ÖZGÜRLÜKLER HUKUKUDUR

ANAYASACILIK, ÖZGÜRLÜKLER HUKUKUDUR

Anayasacılık, devleti, varlık nedeni olan özgürlükleri güvenceleyerek toplumsal barışı sağlayacak biçimde örgütlemektir. Örgütleme, üç ana işlevde somutlaşır: kural koymak, kuralları uygulamak ve çekişmeleri yargılamak. Erkler ayrılığı, bu işlevlere denk düşen üç organda biçimlenir: Yasama ve yürütme siyasal, yargı teknik ve hukuki nitelikte. İlk ikisi karşılıklı denge ve denetim düzenekleri ile işler, yargı ise bağımsız. Anayasa ... Devamını Oku »