Anayasa Yargısı

Yasama organı artık genel iradenin oluşumunu tekelinde tutmamaktadır. Avrupa devletlerinde yürütme, yasama inisiyatifine ve gündemine büyük ölçüde hâkimdir. Parlamento, yasaları oylama ve değiştirme iktidarını korumaktadır. Ana¬yasa Mahkemesi ise belli yasama hükümlerini yürürlükten kaldırabilir; yasanın anlamını açıklığa kavusturabilır; uygulama tarzlarını belirleyebilir, etkisini sınırlayabilir veya genişletebilir; hatta yeni hükümlerin kabulünü yasayıcıya öğütlevebilir. Normların oluşumuna katkıda bulunmak için kurumlar arasında ortaya çıkan yarışmacı ilişkiler zinciri, yasanın anlamını da dönüşüme uğratmıştır.
Yasalar birçok organın kısmi katılımıyla oluşan bir sürecin ürünüdür. Farklı organların iradeleri, genel iradenin oluşu¬muna katkıda bulunur. Yasa ancak “anayasaya saygı” ölçüsünde genel iradeyi ifade eder. İste yasa yapımında “tekelci rejimden yarışmacı rejime” geçisin anlamı budur.
Anayasa yargısının meşruiyetini kuran işlevi, demokratik sistemin korunması ve insan haklarına saygının sağlanması-dır. Coğunlukcu demokratik ilkeye dayanan siyasal kurumların taşkınlıklarını sınırlayabilecek başlıca mekanizma, yasa-ların anayasaya uygunluğunun denetimidir. Bu sınırlar, anayasal yapının korunması için gereklidir. Öte yandan bi-reylerin, temsilcilerinin iki secim dönemi arasındaki yasama çalışmalarını denetletebilmeleri. Anayasa Mahkemelerini yurttaş mekânına “yakın” kurumlar yapar. İste bu İki Öğe, yeni bir demokrasi anlayışını ifade eder* Güçlü bir “anayasaya uygunluk denetim sistemi”, otoriter ve özgürlüğe düşman rejimlerce hoşgörülmez.